ပညာသုံးတန္ စုံရမည္

ပညာသုံးတန္ ေအာင္ရမည္

(သီရိလကၤာႏုိင္ငံမွ ျပန္လာၿပီးေနာက္ ဇာတိၿမိဳ႕မွာ တစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္ အနားယူၿပီး။  ယခုအခါ အိႏၵိယႏုိင္ငံသုိ႔ ပညာသင္ခြင့္ ထပ္မံႀကံဳလာသျဖင့္ အင္တာနက္ႏွင့္ တစ္ဖန္ မိတ္ေဆြျဖစ္လာေသာအခါ စာဖတ္သူမ်ားႏွင့္ ကံၾကမၼာရဟတ္ တစ္ပါတ္ ျပန္လာခဲ့ပါၿပီ။ ပထမဆုံး ပိုစ့္ေလးက သီတဂူဆရာေတာ္ရဲ႕ မိန္႔စကား အပိုင္းအစေလးကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါအုံး။ အားလုံးကုိ ေက်းဇူးတင္လွ်က္။ ႏွလုံးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။)  

လူတုိ႔၏ ဘ၀တန္ဖုိးသည္ ပညာ၊ လူတုိ႔၏ မ်က္လုံးဟူသည္ ပညာ၊ လူတုိ႔၏ အသက္ဟူသည္ ပညာ၊ ဘ၀အရင္းအႏွီးသည္ ပညာ၊ ဘ၀သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေၾကာင္းသည္ ပညာ၊ ဘ၀အထြဋ္အထိပ္သုိ႔ ေရာက္ေၾကာင္းသည္ ပညာ၊ ဘ၀ပန္းတုိင္သုိ႔ ပုိ႔ေၾကာင္းသည္ ပညာ၊ ဘ၀၏ေသာ့ခ်က္သည္ ပညာ၊ နိဗၺာန္တံခါး၏ ေသာ့ခ်က္သည္ ပညာ စသည္စသည္ျဖင့္ ပညာ၏တန္ဘုိးရွိပုံ၊ အသုံး၀င္ပုံ၊ လုိအပ္ပုံတုိ႔ကုိ ပညာရွိတုိ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဆုိၾကကုန္၏။

          “ကထံသု လဘေတ ပညံ” ထုိပညာကုိ အဘယ္နည္းျဖင့္ ရႏုိင္ပါမည္နည္း-ဟု အာဠာ၀ကဘီလူးက ေမးသည္ကုိ “သုႆုသံ လဘေတ ပညံ” ေကာင္းမြန္စြာ သင္ယူျခင္း၊ ဆရာသင္ၾကားေပးသည္ကုိ ေကာင္းစြာ မွတ္သားနားေထာင္ျခင္းျဖင့္ ပညာကုိ ရႏုိင္၏-ဟု ျမတ္စြာဘုရား ေျဖၾကားေတာ္မူ၏။ 

       ဤ၌ ပညာတတ္ျခင္း၏ အေၾကာင္းသည္ ဆရာႏွင့္ပညာကုိ ယုံၾကည္ျခင္း သဒၶါ၊ မေမ့မေလွ်ာ့ မွတ္သားျခင္း သတိ၊ သင္ၾကားျခင္းတုိ႔ကုိ စိစစ္စူးစမ္းသည့္ “၀ိစကၡဏာ”ဟူေသာ အရည္အခ်င္း သုံးပါးတုိ႔သည္ “သုႆုသာ”၏ ၿပီးေျမာက္ေၾကာင္း အားေကာင္းေသာ အေထာက္အပံ့တုိ႔ ျဖစ္ကုန္၏။

          သဒၶါေကာင္းေသာ တပည့္သည္ ဆရာကုိ ဆည္းကပ္လုပ္ေကြ်း၏။ ခ်ဥ္းကပ္လုပ္ေႀကြးႏုိင္ေသာ တပည့္သည္ ဆရာထံမွ သင္ျပေျပာဆုိသည္တုိ႔ကုိ နားစုိက္၏။ နားစြင့္၏။ အစဥ္သျဖင့္ နားစြင့္ မ်က္စိဖြင့္ထားေသာ တပည့္သည္ ပညာရ၏။ ဤသည္ကုိပင္ “သုႆုသာ ဘလေတ ပညံ”ဟု ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္သည္။

          အထက္ပါ ပညာရျခင္း၏ အေျခခံတုိ႔ကုိ ၾကည့္ေသာ္ ဆရာေျပာသမွ် နားၾကားသမွ် မ်က္စိျမင္သမွ် ဖတ္ထားသမွ် မွတ္ထားသမွ်ကုိ “ပညာ”ဟု ဆုိ၏။ ဤကား “သုတမယပညာ”မွ်သာတည္း။ ျမင္ျခင္း၊ ၾကားျခင္း၊ သင္ယူမွတ္သားျခင္းျဖင့္ ၿပီးေသာ ပညာအဆင့္ဆင့္ကုိ ပါရဂူဘြဲ႕ပင္ ရထားေစကာမူ ပထမတန္းပညာ (သုိ႔) မူလတန္းပညာဟု ေခၚဆုိႏုိင္ပါသည္။

          ဓမၼာစရိယ M.A., Ph.D ဘြဲ႕ရလွ်င္ တစ္တန္းေတာ့ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေလၿပီ။ ဆရာႏွင့္ စာအုပ္၊ ေက်ာင္းႏွင့္စာၾကည့္တုိက္တုိ႔မွာ သင္ၾကားခဲ့ၿပီးေသာ “သုတမယပညာ”ကုိ ႏွလုံးသား၌ ထည့္၍ ကုိယ္ပုိင္ဉာဏ္ျဖင့္ အေလးအနက္ အျပန္အလွန္ စိစစ္ သုံးသပ္ ျခင္ဆင္အပ္ေပသည္။ ဥပမာ “သုႆုသာ လဘေတ ပညံ” ဟူေသာ ဘုရားစကားေတာ္ကုိ အေလးအနက္ ဆင္ျခင္ရာ၌ “သဒၶါဇာေတာ ဥပသကၤမတိ” ယုံၾကည္ခ်က္ ျပင္းထန္မွ ခ်ဥ္းကပ္၏။ “ဥပသကၤမေႏၱာ ပယိ႐ုပါသတိ” ခ်ဥ္းကပ္မိမွ လုပ္ေကြ်းျပဳစုခြင့္ရ၏။ ခ်ဥ္းကပ္ႏုိင္ ျပဳစုလုပ္ေကြ်းႏုိင္မွ ဆရာေျပာသမွ် နားေထာင္ခြင့္ရ၏။ နားေထာင္ခြင့္ရမွ အရည္အခ်င္း တုိးတက္၏။ ဤသုိ႔လွ်င္ စာတစ္လုံး၏ အဓိပၸါယ္ကုိ ေထာက္စုံမွ ေတြးေတာဆင္ျခင္ သုံးသပ္၍ ကုိယ္ပုိင္အေတြးျဖင့္ ဖြဲ႕ၿဖိဳးလာေသာ ပညာမ်ိဳးကုိ “စိႏၱာမယပညာ”ဟု ေခၚသည္။ စာသင္သားတုိ႔သည္ ဆရာ့အဆုိ စာအုပ္အေရးျဖင့္ ပညာကုိ အၿပီးသတ္မထားဘဲ မိမိ၏ ကုိယ္ပုိင္အေတြးျဖင့္ ေလးနက္စြာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္ရမည္။ အေတြးအႀကံေကာင္းေသာ စာသင္သားသည္ ပညာ ဒုတိယတန္းကုိ ေအာင္ျမင္သည္ မည္၏။

            တတိယတန္း ပညာကား- ဘာ၀နာမယပညာ ျဖစ္၏။ ဘာ၀နာမယပညာ- ဟူသည္ သင္ထား႐ုံျဖင့္ မၿပီး၊ အေတြးအႀကံျဖင့္ မၿပီး၊ ကုိယ္ေတြ႕ လက္ေတြ႔ လုပ္ငန္းခြင္၌ အသုံးခ် အလုပ္လုပ္၍ရေသာ ပညာျဖစ္သည္။ သင္ၾကားထားေသာပညာ ႀကံစည္ထားေသာပညာတုိ႔ကုိ လူ႔ဘ၀တစ္ခုလုံး၌ အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္ေအာင္ အသုံးခ် က်င့္သုံးရေပမည္။ လူ႕ေလာက လူ႔ဘ၀၌ အသုံးမခ်ရေသာ ပညာႏွင့္ ပညာရွင္တုိ႔သည္ လူ႔ေလာက၏ေက်းဇူးရွင္မ်ား တကယ္စင္စစ္ ျဖစ္မလာႏုိင္ေသးေပ။ ေလာကတၳစရိယ အလုိ႔ငွါ မိမိပညာကုိ အသုံးခ်လုိေသာ ပညာသင္ ပညာရွင္တုိ႔သည မိမိတုိ႔၏ပညာကုိ -

1.      The wisdom acquired in the level of the learning.

2.      The wisdom acquired in the level of the thinking.

ဟူေသာ ႏွစ္ဆင့္မွ်ျဖင့္ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ မေနၾကဘဲ

3.      The wisdom acquired in the level of the practical experience.

သုိ႔ေရာက္ေအာင္ အားထုတ္ၾကရမည္။

ဤ တတိယဆင့္ ေရာက္ေသာပညာ သည္သာလွ်င္ ပညာသင္ႏွင့္ ပညာတုိ႔ တစ္စပ္တည္း ျဖစ္သျဖင့္ ထုိသူ ပညာတတ္ေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သစၥာတရားကုိ (ဘ၀၏အေျဖမွန္) ရွာေဖြရာ၌ ျမတ္ဗုဒၶက- “အတကၠာ၀စရာ ပ႑ိတေ၀ဒနီယာ”ဟု ေဟာေတာ္မူေလသည္။

     ထုိေၾကာင့္ ပညာသင္စာသင္သား အမ်ားတုိ႔သည္ ပညာဆုိ သုံးတန္ေအာင္ရမည္ ျဖစ္သည္။

(က) သင္ပညာ (သုတ)

(ခ) ႀကံပညာ (စိႏၱာ)

(ဂ) ကုိယ္ေတြ႕ပညာ (ဘာ၀နာ)။

ယထာပိ ဘိကၡဳ ဘိကၡေႏၱာ၊ ဟီနမုကၠ႒မဇၥ်ိေမ။

ကုလာနိ န ၀ိေ၀ေဇၨေႏၱာ၊ ဧ၀ံ လဘတိ ယာပနံ။

တေထ၀ တြံ သဗၺကာလံ၊ ပရိပုစၦံ ဗုဓံ ဇနံ။

ပညာပါရမိတံ ဂႏ႖ာ၊ သေဗၺာဓိႎ ပါပုဏိႆတိ။

အဓိပၸါယ္။  ။ ရဟန္းမွန္က ဆြမ္း(အလွဴ၀တၳဳ)ႏွင့္ တကာ၊ တကာမေတြကုိ အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္မေရြးဘဲ (အလွဴခံမယ္) ဆြမ္းခံမယ္ဆုိရင္ မွ်တေအာင္ေတာ့ ရႏုိင္သလုိ…..

အၿမဲတမ္း ပညာကုိ ရွာမီွးသူသည္ ပညာရွိထံ ခ်ဥ္းကပ္ ေမးျမန္း သင္ယူမယ္ဆုိရင္ ပညာတုိ႔ျဖင့္ ျပည့္စုံလာကာ (ပညာပါရမီ) ေနာက္ဆုံး ပန္ဆင္တဲ့ ေဗာဓိဆုကုိ ရမွာ ဧကန္မလြဲ ျဖစ္ပါသည္။